Dni Dziedzictwa Nad Nysą VOL II
Od 22 do 24 kwietnia pod odrestaurowaną kopułą Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu odbędzie się II edycja Dni Dziedzictwa Nad Nysą! W programie m.in.: ciekawe wykłady, wycieczki, gra terenowa pt. ”Śladami Zgorzeleckiej Belle Époque” oraz premiera wystawy „120 lat historii. Od Górnołużyckiej Hali Chwały do Miejskiego Domu Kultury”.
Dni Dziedzictwa Nad Nysą to wydarzenie dopełniające polsko-niemiecki projekt pn. „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo - Twoja Przyszłość” w ramach którego odrestaurowane i zrewitalizowane zostały dwa zabytkowe obiekty: Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu oraz kompleks Tivoli w Görlitz.
Podzielony na cztery etapy cykl wykładów, prelekcji, wystaw i koncertów zawitał do kalendarza wydarzeń Europa-Miasta we wrześniu ubiegłego roku. Wówczas w görlitzkim kompleksie Tivoli przybliżono mieszkańcom historię obu miast, przenosząc się aż do średniowiecza.
Teraz kulturowe dziedzictwo naszego regionu zaprezentowane zostanie z nieco bardziej współczesnej perspektywy. Przygotowane przez partnerów projektowych - Miasto Zgorzelec, Wolną Gminę Ewangelicka Görlitz i spółkę KulturService - wykłady, warsztaty terenowe, wystawy oraz wycieczki z przewodnikiem umożliwią poznanie i odkrycie m.in. wielowątkowej historii najokazalszego gmachu Zgorzelca - dawnej Górnołużyckiej Hali Chwały.
Podczas II edycji Dni Dziedzictwa Nad Nysą poznamy m.in. odpowiedzi na takie pytania jak:
- Ile kosztowała budowa Górnołużyckiej Hali Chwały, dzisiejszego budynku MDK i skąd pochodziły te pieniądze?
- Co znajdowało się w kolekcji Muzeum Cesarza Fryderyka i gdzie podziały się wszystkie cenne eksponaty?
- Czy to prawda, że w budynku MDK znaleziono po wojnie prawdziwy skarb?
- Ile waży korona cesarska i jak wyglądał proces jej rekonstrukcji?
Najmłodsi mieszkańcy miasta wraz z rodzinami przeniosą się ponadto do Zgorzeleckiej Belle Époque, czyli czasu przełomu XIX i XX wieku w Europa-Mieście. Podczas terenowej gry edukacyjnej spotkają na swojej drodze m.in. Hugo Behra - architekta miejskiego, autora projektu i głównego budowniczego Górnołużyckiej Hali Chwały.
Zapraszamy do wspólnego poznania ciekawej i wielowątkowej historii Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz!
- Wstęp wolny
- Posiłki i napoje zapewnia organizator
- Wydarzenie odbywa się w języku polskim i niemieckim
- Miejsce wydarzenia: Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu
Program Piątek, 22.04.2022
17:00 | Otwarcie 2. Dni Dziedzictwa Nad Nysą przez burmistrzów Zgorzelca i Görlitz oraz partnerów projektu
17:20 | Prelekcja firmy KROMBUD pt. „Przywracamy blask, budując z pasją. Tajniki renowacji Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu”
18:20 | Uroczyste wmontowanie kapsuły czasu w zwieńczeniu kopuły Miejskiego Domu Kultury
18:45 | Występ muzyczny Dominika Lewickiego & Jadwigi Leśniak-Sidorskiej
19:00 | Poczęstunek
Program Sobota, 23.04.2022
11:00 | Śladami Zgorzeleckiej Belle Époque - gra terenowa dla rodzin z dziećmi (rejestracja: [email protected] lub telefonicznie pod nr: +48 75 648 24 24)
12:00 | Wykład pt. „Muzeum im. Cesarza Fryderyka w Górnołużyckiej Hali Pamięci. Budynek kultu wilhelmińskiego i społeczne zaangażowanie”; Ines Haaser - Muzeum Historii Kultury w Görlitz
13:00 | Warsztat terenowy pt. „Górnołużycka Hala Chwały - pomnik swoich czasów” - oprowadzanie po MDK
13:45 | Przerwa na kawę
14:00 | Wykład pt. „Dom Kultury w Zgorzelcu. Nowe oblicze dawnego muzeum”; Piotr Zubrzycki - Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu
14:30 | Przerwa obiadowa
15:00 | Historyczna architektura Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz - wycieczka z przewodnikiem (Marek Bader). Wymagane zapisy (tel. 75 77 59 900 wew. 0153, 0154)
17:00 | Prelekcja pt. „Koncerty trzeciego obiegu w MDK Zgorzelec w czasie transformacji”; Mirosław „Maken” Dzięciołowski
Program Niedziela, 24.04.2022
12:00 | Wykład pt. „Wystawa z historią w tle. Görlitz 1905”; dr Ireneusz Wojewódzki - Uniwersytet Zielonogórski
12:40 | Wykład pt. „Podpisanie Układu Zgorzeleckiego w 1950 roku"; dr hab. prof. Uniwersytetu Zielonogórskiego Radosław Domke
13:20 | Przerwa na kawę
13:35| Warsztat terenowy pt. „Górnołużycka Hala Chwały - pomnik swoich czasów” – oprowadzanie po MDK
14:20 | Przerwa obiadowa
15:00 | Dziedzictwo historyczno-przyrodnicze: zabytkowe parki Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz - wycieczka z przewodnikiem (Andrzej Paczos). Wymagane zapisy (tel. 75 77 59 900 wew. 0153, 0154)
Premiera dwóch wystaw:
wystawy historycznej pt. „120 lat historii. Od Górnołużyckiej Hali Chwały do Miejskiego Domu Kultury”
wystawy dokumentującej przebieg prac konserwatorskich pt. „Przywracamy blask, budując z pasją. Renowacja MDK”
Projekt pn. „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo - Twoja Przyszłość” jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Współpracy Interreg Polska - Saksonia 2014 - 2020
Pierwsze Dni Dziedzictwa nad Nysą za nami
Od 10 do 12 września w kompleksie Tivoli w Görlitz odbyła się pierwsza edycja Dni Dziedzictwa nad Nysą. Około 800 uczestników (150 z Polski i 650 z Saksonii) wzięło udział w wykładach, warsztatach, oprowadzaniu po mieście oraz koncertach poświęconych dziedzictwu kulturowemu regionu.
Tematem wiodącym była historia regionu, jego przeszłość od średniowiecza do 1990 roku. Podczas Dni Dziedzictwa poruszano tematy związane z materialnym i niematerialnym dziedzictwem kulturowym, odziedziczonym po poprzednich pokoleniach. Warsztaty na 4 różne tematy oraz wykłady "Dziedzictwo Górnych Łużyc 800 lat temu": Samorządność miast i wsi" oraz "Görlitz/Zgorzelec - mikrokosmos integracji europejskiej" nawiązywały do architektury, dzieł sztuki, publikacji, tradycji i obyczajów polsko-niemieckiego pogranicza. W sobotę i niedzielę uczestnicy wzięli udział w zwiedzaniu Europa-Miasta Görlitz-Zgorzelec z przewodnikami pod hasłem "Zobaczyć historię". Były one doskonałą okazją do utrwalenia wiedzy o wspólnym dziedzictwie. Podczas imprezy około 500 uczestników obejrzało wystawę "Görlitz i Zgorzelec na przestrzeni wieków", która tematycznie nawiązywała do wykładów i warsztatów. Artystycznym akcentem były koncerty zespołu folkowego "Paula i Karol" oraz pianisty i kompozytora Marka Ehrenfrieda. Wszystkie działania i wydarzenia w ramach pierwszych Dni Dziedzictwa nad Nysą odbywały się w języku polskim i niemieckim.
Druga edycja Dni Dziedzictwa, w ramach polsko-niemieckiego projektu „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo - Twoja Przyszłość” planowana jest w kwietniu 2022 roku w Zgorzelcu.
Projekt, realizowany przez miasto Zgorzelec we współpracy z Wolną Gminą Ewangelicką w Görlitz i spółką miasta Görlitz Kulturservice, dofinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu PW Interreg Polska-Saksonia 20214-2020.
Zdjęcia: Maciej Chyra
Dni Dziedzictwa nad Nysą _ Edycja 1
Pierwsza edycja Dni Dziedzictwa nad Nysą odbędzie się od 10 do 12 września.
Zapraszamy do wspólnego poznania historii Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz.
Podczas warsztatów, wykładów i wycieczek po mieście będziemy zajmować się unikatowym kulturowym dziedzictwem naszego regionu i szukać odpowiedzi na pytania, jakie historyczne wydarzenia były znaczące dla rozwoju Görlitz i Zgorzelca i co wpłynęło na to, że miasto stało się takie, jakim możemy je dzisiaj oglądać.
Dni Dziedzictwa nad Nysą są organizowane w ramach polsko-niemieckiego projektu „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo – Twoja Przyszłość”, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu PW Interreg Polska-Saksonia 20214-2020. Projekt jest realizowany przez miasto Zgorzelec we współpracy z Wolną Gminą Ewangelicką w Görlitz i spółką miasta Görlitz Kulturservice.
Zgłoszenia i informacje: Urząd Miasta Zgorzelec, Wydział Funduszy i Rozwoju, tel. 782810120 / 75 7759929 / 75 7759938.
O Dniach Dziedzictwa nad Nysą
Wydarzenia, organizowane w ramach Dni Dziedzictwa nad Nysą Łużycką skierowane są do mieszkańców Zgorzelca i Görlitz. Do udziału zachęcamy szczególnie uczniów szkół ponadpodstawowych, a także studentów, nauczycieli oraz pracowników sektora kultury i branży turystycznej. Wstęp jest wolny. Posiłki oraz napoje zapewnione są przez organizatora. Wszyscy uczestnicy otrzymują „Certyfikat miejski”.
Wydarzenia odbywać się będą w języku polskim i niemieckim. Ze względów organizacyjnych prosimy o wcześniejsze wysłanie zgłoszenia. Liczba miejsc jest ograniczona. Dlatego nie zwlekaj i zapisz się na interesujące warsztaty i oprowadzanie po Görlitz, jednym z najpiękniejszych miast w Niemczech oraz Zgorzelcu. Zgłoszenia przyjmujemy pocztą elektroniczną na adres:
[email protected] oraz [email protected]
i telefonicznie:
+49 (0)3581 672420 lub
+48 75 77 59 938.
Dni Dziedzictwa nad Nysą odbywać się będą w Görlitz, w Centrum Rodzinnym Tivoli |
Dr. Kahlbaum Allee 14 oraz w parku Pokoju.
PROGRAM
PIĄTEK / 10.09.2021
16:00 | Otwarcie 1. Dni Dziedzictwa nad Nysą przez partnerów projektu i burmistrzów miast Zgorzelca i Görlitz oraz przedstawienie wystawy "Görlitz i Zgorzelec na przestrzeni wieków" przez dyrektora Muzeum Łużyckiego Piotra Arcimowicza w Centrum dla Rodzin Tivoli w Görlitz połączone ze zwiedzaniem wystawy i nowo otwartego budynku Tivoli
18:00 | Panel dyskusyjny z udziałem burmistrza Zgorzelca Rafała Gronicza, nadburmistrza Görlitz Octaviana Ursu, kierownika Archiwum Ratusza miasta Görlitz Siegfrieda Hoche i historyka pani Urszuli Zubrzyckiej, moderowany przez dziennikarza Piotra Słowińskiego w Tivoli
20:00 | Koncert zespołu „Paula i Karol“ w Parku Pokoju
SOBOTA / 11.09.2021
10:00 - 16:00 | Polsko-niemieckie spotkania – piknik rodzinny w Parku Pokoju w Görlitz
10:00 | Powitanie uczestników i wprowadzenie do warsztatów w Tivoli
11:00 | Cztery tematyczne warsztaty w Tivoli
"Wojna i pokój", dr Łukasz Tekiela, Muzeum Regionalne w Lubaniu,
"Handel i wiara", Siegfried Hoche, Görlitz
„Budownictwo i życie“ Andrzej Wilk, Wrocław
„Nauka i sztuka“
13:30, 14:30, 15:30 | Oprowadzanie po nowo otwartym budynku Tivoli i „Starej Słodowni”
14:00 | „Zobaczyć historię“ – zwiedzanie z przewodnikiem po Görlitz-Zgorzelcu w j. polskim i niemieckim, wymagane zapisy
16:30 | Wykład „"Górnołużyckie dziedzictwo sprzed 800 lat: samorządność miast i wsi";
dr hab. Krzysztof Fokt, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, dyskusja w Tivoli
19:00 | Koncert pianisty i kompozytora Marka Ehrenfrieda w Parku Pokoju
NIEDZIELA / 12.09.21
10:00 | Powitanie uczestników Dni Dziedzictwa nad Nysą na Dolnym Rynku w Görlitz
10:30 | „Zobaczyć historię“ – zwiedzanie z przewodnikiem po Görlitz-Zgorzelcu w j. polskim i niemieckim, początek na Dolnym Rynku i zakończenie w Tivoli, wymagane zapisy
13:00 | powrót do Tivoli
13:15, 14:15 | Oprowadzanie po nowo otwartym budynku Tivoli i „Starej Słodowni”
14:00 | Indywidualne zwiedzanie otwartych zabytków, w tym hali miejskiej (Stadthalle), synagogi i łaźni miejskiej Freisebad w Görlitz i „Starej Słodowni”
15:00 | Podsumowanie i prezentacja wyników warsztatów wraz z dyskusją i prezentacją końcową, wręczenie certyfikatów miejskich uczestnikom oraz wspólne zdjęcie
16:00 | Wykład „Görlitz/Zgorzelec – mikrokosmos europejskiej integracji“ dr Elżbieta Opiłowska oraz rozmowa z udziałem uczestników
17:30 | Zakończenie 1. Dni Dziedzictwa nad Nysą
Kopuła była i będzie zielona, a na jej szczyt powróci korona.
KROMBUD Sp. z o.o. o remoncie Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu.
Zajrzeliśmy do Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu. Dzieje się! Prace remontowe prowadzone są w ramach polsko-niemieckiego projektu „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo – Twoja Przyszłość” dofinansowanego przez Unię Europejską, z dnia na dzień nabierają tempa. O tym co zostało zrobione, a co jest w planach opowiada Krzysztof Hałoński kierownik budowy.
Remont zabytkowego obiektu to wyzwanie, proszę opowiedzieć co do tej pory udało się zrobić?
Pierwsze prace polegały na ustawieniu rusztowania przy południowej i wschodniej ścianie budynku. Roboty przy elewacji rozpoczęły się od inwentaryzacji stanu istniejących tynków. Specjalistyczna firma wykonała badania zwilgocenia, koncentracji szkodliwych soli, chlorków, siarczanów i azotanów, które były podstawą do określenia technologii naprawy tynków. Okazało się, że w pasie przyziemia, czyli pierwszej części elewacji występuje duże zawilgocenie i zasolenie i tynk w tym miejscu wymaga skucia i odtworzenia.
Obecnie prowadzone są prace związane z ługowaniem farby z elewacji i tu niespodzianka, okazało się, że dotychczasowy biały kolor jest kolorem wtórnym. W oryginale elewacja miała kolor zbliżony do piaskowca. W niedługim okresie Konserwator Zabytków po wizji lokalnej zadecyduje, jaki kolor będzie miała odrestaurowana elewacja wschodnia i południowa.
Jakie prace zostaną wykonane przy kopule?
Pierwszym etapem jest rozstawienie rusztowania, co jest nie lada wyzwaniem zarówno dla nas jak i dla specjalistycznej firmy, która to wykonuje. Na podkopule znajdują się jedynie cztery miejsca, z których możemy „wystartować” z rusztowaniami. Obecnie prowadzone są prace polegające na orusztowaniu całej kopuły.
Jeśli chodzi o zakres prac to po pierwsze, zostanie wykonana pełna inwentaryzacja kopuły, dzięki której będziemy wiedzieć, które elementy zachowały się w dobrym stanie, a które wymagają wymiany. Nie wiem jeszcze jak jest z samym szczytem, ale tutaj część miedzianych elementów będzie wymagało wymiany. Cztery smoki, znajdujące się na narożach, zostaną wyczyszczone, bo ptaki zrobiły tam zupełne spustoszenie - powyginały blachy, które będziemy odtwarzać. Następnym etapem inwentaryzacji będą naświetla kopuły, czyli szyby, które doświetlają witraż główny. Łącznie z przedstawicielem konserwatora zabytków określimy konieczny zakres prac.
Czy będą prowadzone prace związane ze zwieńczeniem kopuły?
Tak. Korona cesarska, która znajdowała się na samym szczycie kopuły, zostanie odtworzona i wróci na swoje pierwotne miejsce. Prace przy koronie rozpoczniemy od uzgodnień z konserwatorem zabytków, który zatwierdzi jej kształt i wymiar.
Kopuła zostanie zielona?
Oczywiście! Obecny (zielony) kolor jest wynikiem naturalnego utleniania się miedzi. To tak zwana patyna, która powoduje, że miedź nie koroduje. Można powiedzieć, że miedź sama sobie wytwarza warstwę ochronną. Jeśli zmylibyśmy patynę, to po pierwsze osłabilibyśmy ten element (blachy byłyby po prostu cieńsze), a po drugie miedź i tak po pewnym czasie wróciłaby do koloru zielonego, bo na nowo wytworzyłby patynę.
A co ze znajdującymi się na dachu figurami oraz płaskorzeźbami?
Odrestaurowanych zostanie sześć narożnych figur wykonanych z piaskowca. Na samym początku musimy rozstawić wokół nich rusztowanie, tak aby osoba zajmująca się ich renowacją miała do nich swobodny i bezpieczny dostęp.
KROMBUD Sp. z o.o. działa na terenie całego województwa dolnośląskiego. W ciągu prawie trzech lat swojej działalności firma realizowała liczne zlecenia z różnych dziedzinach budownictwa. Jakość oferowanych usług, rozległa znajomość rynku, sprawność działania, wysoki potencjał techniczny, inżynieryjny i projektowy umożliwiły dynamiczny rozwój spółki.
Projekt pn. „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo – Twoja Przyszłość” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu współpracy INTERREG Polska-Saksonia 2014-2020.
Ruszył remont Miejskiego Domu Kultury
W Zgorzelcu blask odzyska zabytkowy budynek, a w Görlitz odbudowywana jest Stara Słodownia, w kompleksie Tivoli. Jest to możliwe dzięki unijnemu projektowi „Pomyśl: Nasze Dziedzictwo, Twoja Przyszłość”, który realizowany jest na polsko-niemieckim pograniczu.
Zwieńczony zieloną kopułą gmach dawnej Górnołużyckiej Hali Chwały, w którym dzisiaj swoją siedzibę ma zgorzelecki Miejski Dom Kultury, to jeden z najchętniej odwiedzanych zabytków Zgorzelca i jego wizytówka. O jego renowacji mówi się od dawna, jednak umowę na rozpoczęcie prac rewitalizacyjnych udało się podpisać dopiero 28 kwietnia 2020 roku. Wcześniej miasto przez wiele lat zabiegało o pieniądze na remont.
Wyzwaniem okazało się także znalezienie wykonawców, którzy podjęliby się tego trudnego zadania. Z powodu braku ofert niepowodzeniem zakończyło się pierwsze, ogłoszone w 2019 roku, postępowanie przetargowe. Efekty drugiego, ogłoszonego na początku tego roku, okazały się sukcesem połowicznym, ponieważ wartość oferty złożonej przez potencjalnego oferenta przewyższała szacunkową kwotę, jaką miasto przeznaczyło na ten cel. Wykonawcę remontu udało się wyłonić dopiero, w lutym 2020 roku, po zwiększeniu kwoty przewidzianej na rewitalizację obiektu. Została nim firma KROMBUD, która już 5 maja rozpoczęła prace remontowe. Obejmą one remont dachu oraz elewacji budynku Miejskiego Domu Kultury. Koszt wszystkich prac wyniesie około 4 mln zł, z czego ponad 2 mln zł sfinansowane jest przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Współpracy Interreg Polska – Saksonia 2014 – 2020.
- To kolejny ważny punkt naszego planu rewitalizacji miasta, na który udało nam się zdobyć pieniądze. Cieszę się, że ten piękny zabytek architektury, o ciekawej historii, który od początku istnienia Zgorzelca pełni dla jego mieszkańców bardzo ważną funkcję, doczekał się remontu – mówi Rafał Gronicz, burmistrz Zgorzelca.
Pierwszy etap prac obejmie kompleksowy remont dachu, w tym miedzianych elementów pokrycia kopuły dachu wraz z elementami wystroju architektonicznego. Wykonane zostaną: prace rozbiórkowe, w tym demontaż świetlików i drewnianych ścianek podstaw świetlików, naprawy pęknięć i zarysowań oraz tynków elewacji zewnętrznej. Prace tego etapu zakończy montaż ścianek i świetlików. W kolejnym etapie wykonawca zajmie się pokryciem dachu, obróbkami blacharskimi, instalacją odgromową oraz remontem kopuły dachu. Ostatnim etapem remontu będzie renowacja elewacji zewnętrznych, które wymagają oczyszczenia i odświeżenia. Wszystkie prace restauratorskie w budynku wykonywane będą pod stałym nadzorem konserwatorskim.
Media o nas
O naszym projekcie donosi portal internetowy naszemiasto.pl.
To fantastyczna wiadomość dla mieszkańców pogranicza i miłośników historycznych miejsc. Zgorzelec i Görlitz połączyło siły. Efektem tego będzie remont Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu oraz Tivoli w Görlitz...